Ngay sau khi Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo cương quyết cắt bỏ các thủ tục không cần thiết, trong đó có thủ tục cấp phép xây dựng, nhiều người bày tỏ vui mừng, ủng hộ chủ trương đúng đắn này.
Tốn thời gian, tốn chi phí
Trao đổi với Thanh Niên, chị Hồng Hạnh (nhà ở quận 12, TP.HCM) cho biết, chị đang đi xin giấy phép xây dựng nhưng thủ tục rất nhiêu khê với nhiều yêu cầu. Nào là không được trổ cửa sổ ở hành lang, một tầng không được xây dựng quá 4 phòng mà không hề căn cứ xem đất người dân có rộng hay không, có đủ điều kiện xây dựng hay không. Chị là dân kiến trúc sư nhưng khi thiết kế nhà nộp hồ sơ lên quận toàn bị trả hồ sơ về do vẽ sai.
"Chúng tôi tự vẽ thì kiểu gì cũng bảo sai, kêu đem hồ sơ về sửa, mất rất nhiều thời gian. Nhưng khi họ giới thiệu công ty đo vẽ thì nhanh, một phát ăn ngay. Tất cả đều phải qua công ty dịch vụ mới nhanh được, tốn rất nhiều tiền. Có công ty dịch vụ đòi 10 triệu đồng, nhưng có công ty đòi đến 40 triệu đồng", chị Hồng Hạnh cho hay.
Chính vì vậy, khi đọc thông tin Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo bỏ cấp phép xây dựng, chị Hồng Hạnh nhận xét đây là quyết định tuyệt vời. Bởi cấp phép xây dựng là thủ tục gây tốn kém cho xã hội, là cơ hội để nảy sinh cửa quyền, tham nhũng. Trong khi chỉ cần có quy hoạch 1/500, có quy chế quản lý kiến trúc, tiêu chuẩn chiều cao của căn nhà, khoảng lùi... là người dân xây dựng. Trong quá trình xây dựng, người dân chỉ cần thông báo với chính quyền địa phương. "Như trong luật, đất ở nông thôn, người dân không cần phải xin phép xây dựng, mà chỉ thông báo. Khi xây dựng hộ nào không chấp hành đúng quy hoạch, quy định chung thì xử lý triệt để, mạnh tay", chị Hồng Hạnh dẫn chứng.
Tương tự, ông Trương Văn Nam (nhà ở TP.HCM) cho rằng, hiện người dân muốn xây dựng chỉ cần lên UBND phường xin thông tin quy hoạch của lô đất đó được xây được bao nhiêu tầng, chiều cao tối đa của từng tầng, khoảng lùi trước sau, ban công được đưa ra hay không, nếu được thì cho đưa ra bao nhiêu. Sau khi UBND phường/xã cung cấp cho phiếu thông tin quy hoạch, người dân về tự xây dựng trên cơ sở thông tin quy hoạch đó. Cơ quan chức năng chỉ cần đi kiểm tra xem xây có đúng không. Nếu sai sẽ nhắc nhở để người dân sửa lại cho đúng. Không sửa, mà cố tình vi phạm thì sẽ bị cưỡng chế tháo dỡ phần xây dựng sai ngay lập tức. Không cần thiết phải xin giấy phép xây dựng tốn thời gian, chi phí như hiện nay.
Chỉ cần thông báo, thay vì phải đi xin phép
Theo ông Phạm Ngọc Liên, nguyên Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai TP.HCM, bỏ giấy phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ của người dân là cần thiết. Những nơi có quy hoạch 1/500 rồi, có quy chế quản lý kiến trúc rồi thì không cần cấp phép xây dựng. Nhưng đối với đất ở nông thôn ở các thành phố lớn vẫn phải cấp phép để quản lý sau này. Nếu thực hiện đúng quy tắc này thì những đô thị lớn như TP.HCM sẽ bỏ xin phép xây dựng được ở nhiều vùng, như TP.Thủ Đức là có thể bỏ được hết.
"Chúng ta làm từ từ, quy hoạch đến đâu bỏ đến đó, để người dân đỡ mất thời gian, đỡ tốn tiền bạc và cũng đỡ phát sinh tiêu cực, nhũng nhiễu. Bởi hiện nay khâu dễ phát sinh nhũng nhiễu nhất là cấp phép xây dựng và hậu kiểm. Do đó, bỏ giấy phép xây dựng nhà riêng lẻ ở các khu dân cư có quy hoạch chi tiết 1/500 là hoàn toàn nhất trí. Tuy nhiên, việc này phải có quy định với các nhà thầu xây dựng. Nếu xây dựng sai quy hoạch phải bị xử phạt nghiêm túc, chủ nhà cũng chịu cưỡng chế tự tháo dỡ. Thứ hai phải công khai quy hoạch 1/500 rộng rãi trên hệ thống cổng thông tin của chính quyền địa phương để người dân dễ truy cập, dễ nắm bắt", ông Phạm Ngọc Liên nói.
Bỏ giấy phép xây dựng được người dân đồng tình ủng hộ
Đồng quan điểm, ông Võ Trung Trực, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường đồng ý rằng, những khu vực có quy hoạch 1/500, có quy chế quản lý kiến trúc người dân không cần phải xin phép xây dựng. Bởi những khu vực này đã có thiết kế đô thị, thiết kế xây dựng, kiến trúc về tầng cao, kiến trúc, mặt tiền và màu sắc.
Hiện những nơi nào chưa có quy hoạch 1/500 thì các địa phương, trong đó trách nhiệm thuộc Sở Quy hoạch - Kiến trúc, nay là Sở Xây dựng, phải đẩy nhanh để phủ kín. Làm được điều này sẽ có lợi cho dân, cho Nhà nước rất nhiều. Nhà nước sẽ cắt giảm được ngân sách khi cắt giảm được nhân sự, người dân đỡ tốn thời gian, tiền của.
Các chuyên gia về xây dựng cũng nhấn mạnh, nên bỏ cấp phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ cho các hộ gia đình cá nhân. Khi tiến hành xây nhà, người dân chỉ cần cung cấp các giấy tờ về quyền sử dụng đất hợp pháp, thiết kế xây dựng cho chính quyền. Khi đó, cán bộ phụ trách xây dựng có nhiệm vụ hướng dẫn và yêu cầu người dân cam kết và chấp hành các quy định về quy hoạch, về đất đai.
